W wielu kulturach świata miód uważanych jest za lekarstwo dla ciała i duszy. W starożytnym Babilonie balsamowanie ciała zmarłego miodem miało mu przynieść wieczne szczęście, a w Grecji, uczestnicy olimpiad wierzyli, że wypicie miodu przed zawodami, wzmocni ich siły i pomoże zwyciężyć. W te dywagacje idealnie wpasowuje się hasło Hipokratesa, ojca medycyny: „By pokarm był lekiem, a lek pokarmem”. Zatem co dobrego może przynieść nam regularne spożywanie i stosowanie miodu?
Do spożywania miodu raczej nie trzeba mocno zachęcać, jego słodki smak robi swoje. Szczególnie uwielbiają go dzieci, po części również inspirowane uroczym obrazem Kubusia Puchatka, który nieustannie je miodzik i poleca go wszystkim. W tym wypadku trzeba przyznać misiowi rację – miód poza tym, że jest smaczny, ma wiele właściwości leczniczych i sprawdza się nie tylko w obliczu przeziębienia i pustego brzuszka. A wspomniany wyżej Hipokrates, wiele dolegliwości leczył właśnie miodem, spożywał go w wielkich ilościach i dzięki temu dożył sędziwego wieku.
Miód zawiera dużo enzymów, dzięki którym ma silne działanie bakteriobójcze np. nadtlenek wodoru, zawarty także w wodzie utlenionej czy lizozym, inhibina i apidycyna w miodach spadziowych z drzew szpilkowych, lipowych i grykowych. Największą aktywność antybakteryjną zapewnia rozcieńczony miód, bo aż od 6 do 220 razy wyższa w porównaniu z miodem nierozcieńczonym. Dodatkowo miód posiada także duże ilości witamin i związków mineralnych takich jak potas, chlor, fosfor, magnez, witaminy grupy B, witaminy A i C.
Rozważania starożytnych Greków również nie były bez sensu. Zawarta w miodzie acetylocholina wspomaga pracę mięśnia sercowego, obniża ciśnienie tętnicze krwi. Oprócz tego miód przyśpiesza gojenie ran, wspomaga leczenie wrzodów żołądka, działa przeciwbiegunkowo, koi nerwy i uspokaja. Od dawna służy również do pielęgnacji ciała i urody. Ma działanie nawilżające i uelastyczniające skórę, świetnie może się sprawdzić u osób o cerze suchej lub trądzikowej. Miód przydaje się także, gdy problemy ze snem stają się uciążliwe. Woda z miodem lub miodowy cukierek szybko przywracają sen. Warto nosić także małe smakołyki miodowe, które stymulują pracę mózgu i serca w chwilach zmęczenia.
Miód może nas zaskoczyć mnogością działań. Jednak pozostaje pytanie od jakiego rodzaju zacząć? Oto kilka najbardziej znanych:
– miód wielokwiatowy – w naszym kraju najbardziej popularny. Zawiera wiele cukrów prostych, często stosuje się go jako naturalny antybiotyk, wzmacnia naturalną barierę ochronną organizmu przed infekcjami, łagodzi objawy alergii, kataru siennego, pomaga leczyć astme oskrzelową. W dużej ilości występują w nim kwasy organiczne: glukonowy, jabłkowy i cytrynowy. Ma sporą ilości makroelementów takich jak: potas, fosfor, magnez, wapń, żelazo, chlor. Odznacza się również wysoką zawartością krzemu, pierwiastka niezbędnego do prawidłowego działania układu krwionośnego, odnowy skóry, włosów i kości. Miód wielokwiatowy wykazuje jednak niską aktywność antybiotyczną, o czym warto wiedzieć. Często w miodzie wielokwiatowym wystepują niewielkie ilości wosku, pyłku kwiatowego, spadź z drzew iglastych, która nadaje mu specyficzny smak i zapach.
– miód lipowy – wyróżnia się jasnożółtym kolorem i nutką goryczy. Analogicznie do naparu z kwiatu lipy wpływa leczniczo na górne drogi oddechowe, ma także działanie wykrztuśne. W skład miodu lipowego wchodzą olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki i związki goryczowe. Ma szerokie zastosowanie zarówno w odżywianiu i w lecznictwie. Najlepiej z miodów zwalcza przeziębienie, grypę oraz wysoką gorączkę. Dzięki wysokiej zawartości olejków eterycznych niszczy drobnoustroje występujące na błonach śluzowych dróg oddechowych. Działa przeciwskurczowo, przeciwkaszlowo i wykrztuśnie. Zawiera beta-karoten, który jest odpowiedzialny za jego barwę oraz dużo mikro- i makroelementów, takich jak potas, magnez, chlor, mangan oraz witamin z grupy B. Wykazuje też działanie antybiotyczne.
– miód spadziowy – ma lekko korzenny zapach. Często jest nazywany „miodem królewskim”. Ma dwukrotnie więcej witamin i minerałów, niż miody nektarowe. Wspomaga regulację przemiany materii i pracę serca, zawiera pierwiastki takie jak: potas, wapń, sód, fosfor, magnez i mangan oraz jako jedyny miód – srebro, cynę, molibden i Wanat. Ma dwukrotnie więcej białek niżmiody nektarowe, aminokwasów i enzymów, a także występują w nim niewielkie ilości witaminy A, B2, B6, C, PP i K. Gwajakol pochodzący ze spadzi jodłowej nadaje mu właściwości przeciwbakteryjne i wykrztuśne.
– miód wrzosowy – ma charakterystyczną konsystencję ciągnącej się galaretki. Często stosowany w kosmetyce, dzięki sporej zawartości witaminy B. Jest trudny do kupienia ze względu na małą ilość wrzosowisk w Polsce. Nie zawiera wielu witamin, ma za to wysoką zawartość enzymów i wolnych aminokwasów. Zawiera witaminy A, B i B6, a także łatwo przyswajalne żelazo. Ma też bardzo dużą ilość hormonów wzrostu, neurohormonów i aż 47 biopierwiastków, równie łatwo przyswajalnych przez organizm człowieka, co żelazo. Między innymi jest to potas, chlor, fosfor, wapń, sód i magnez. Posiada właściwości antyseptyczne. Inhubina w nim zawarta hamuje rnamnażanie się bakterii i wirusów. Ponadto w miodzie tym występują neurohormony takie jak cholina i acetylocholina, kwas foliowy, nikotynowy i pantotenowy.
– miód gryczany – ma ostry smak i brunatny kolor. Wspomaga oczyszczanie naczyń krwionośnych, jest polecany także jako dodatek do diety podczas rekonwalescencji po złamaniach. Jest doskonałą alternatywą dla zwykłego cukru i można go dodawać do napojów i potraw. Wzmacnia serce, jest niezastąpiony w okresie zwiększonego wysiłku fizycznego, podczas chorób i w niedoborze związków mineralnych.Działa bakteriobójczo, goi rany. Zawiera mnóstwo witamin i mikroelementów, obniża ciśnienie krwi, hamuje procesy miażdżycowe, leczy schorzenia wątroby, zapobiega leczeniu chorób serca i układu krążenia, wpomaga leczenie miażdżycy – cukry proste w nim zawarte są szybko wchłaniane do krwiobiegu i niedługim czasie odżywiają mięsień sercowy. Miód gryczany to także skarbnica soli mineralnych, substancji odpornościowych, magnezu, który ma ogromny wpływ na serce i jest potrzebny w stanach zmęczenia psychicznego.
– miód akacjowy – ma lekko mdły smak. Najlepiej działa na dolegliwości żołądkowe, zaburzenia układu trawiennego tj. zgaga, kwasota oraz problemy skórne. Znajduje zastosowanie przy zaburzeniach układu trawiennego (zgaga, kwasota). Działa zbawienne oddziaływanie na układ pokarmowy, więc warto go stotosować w zaburzeniach trawienia, skurczach, zapaleniach żołądka i jelit oraz nadkwaśności żołądka. Usprawnia pracę wątroby, wspomagając jej „detoksykację”, a nawet może być w niewielkich ilościach stosowany przez cukrzyków. Polaceny także dla osób zmęczonych fizycznie i przeciążonych psychicznie. Wspomaga walkę z bezsennością, zawiera substancje chroniące i usprawniające układ sercowo-naczyniowy oraz pomaga wyeliminować wiele chorób zapalnych i bakteryjnych nerek oraz całego układu moczowego. Działa moczopędnie. Wykorzystywany w przeziębieniach, stanach zapalnych gardła i przy cięższym kaszlu.
