Po dziewięciu miesiącach niełatwej pracy grupy artystów, którzy najpierw musieli odtworzyć dzieło z zaledwie kilkunastu odnalezionych fotografii, a następnie odmalować je na suficie auli Gimnazjum Polskiego, „Niebo Polskie” znów zachwyca swoją okazałością. 8 maja miało miejsce uroczyste odsłonięcie malowidła, a już od 19 maja będą mogli podziwiać je wszyscy chętni zwiedzający.
W pierwszej oficjalnej prezentacji ukończonego dzieła wzięli udział m.in. marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk, przewodniczący SWP Jan Kleinszmidt, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, rektor ASP w Gdańsku dr hab. Krzysztof Polkowski, odtwórcy dzieła, przedstawiciele świata naukowego oraz samorządowcy. Gośćmi specjalnymi uroczystości byli Maria Filarska-Chodakowska – absolwentka gimnazjum (matura rocznik 1938), działaczka polskiego harcerstwa w Wolnym Mieście Gdańsku, ostatnia żyjąca łączniczka kuriera Polskiego Państwa Podziemnego Jana Nowaka-Jeziorańskiego, więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych Ravensbrueck i Stutthof oraz Prymas-senior ks. abp Henryk Muszyński.
– Staraniem samorządu województwa pomorskiego oddajemy dzieło ważne dla naszej tożsamości. W ten sposób, w roku stulecia Niepodległej, symbolicznie składamy hołd wszystkim, którzy przyczynili się do odzyskania i utrzymania niepodległości i polskości w Gdańsku i na Pomorzu. Mam nadzieję, że na „Niebo Polskie” będą spoglądać przez następne stulecia kolejne pokolenia Polek i Polaków – mówił podczas uroczystości marszałek Mieczysław Struk.
Po uroczystym przecięciu wstęgi każda z osób, która znacznie przyczyniła się do odtworzenia „Nieba Polskiego” otrzymała fragment repliki malowidła ze specjalnym certyfikatem poświadczającym autentyczność. A dzieło powstało na suficie auli Gimnazjum Polskiego w Gdańsku w 1938 roku.
Twórcami patriotycznego malowidła byli Bolesław Cybis i Jan Zamoyski. Dzieło zajmuje powierzchnię ponad 100m². W samym centrum fresku siedzi Mater Polonia w białej sukni z czerwonym szalem, a przy niej siedzi biały orzeł z uniesionymi skrzydłami. Wokół postaci roztacza się kompozycja na planie krzyża otoczonego eliptycznym wieńcem, którą tworzą młode, piękne dziewczęta w kolorowych strojach. Każda z nich coś uosabia – te najbliżej Mater Polonii przemysł, handel i rolnictwo, te dalej Pokój, Wojnę, Sztuki Wyzwolone, Naukę, większe miasta Polski, a te w rogach malowidła – pory roku. Drugi plan malowidła tworzą gwiazdozbiory i droga mleczna.
Gdy po wybuchu II Wojny Światowej Niemcy zajęli Gdańsk, malowidło zostało przez nich doszczętnie zniszczone, dosłownie – rozstrzelane. Okupanci zadbali także o to, by „Nieba Polskiego” nie dało się odtworzyć – całość została skuta i zatynkowana. Działania te były na tyle skuteczne, że dopiero współcześnie rekonstrukcja dzieła stała się możliwa. Dokonała tego sześcioosobowa grupa pracowników i studentów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku pod kierunkiem prof. Jacka Zdybla, która najpierw szukała zachowanych zdjęć oryginalnego fresku. Z odnalezionych zaledwie kilkunastu zdjęć, dzięki ich analizie i komputerowej poprawie jakości, udało się odtworzyć aż 99% „Nieba Polskiego”. Artyści najpierw stworzyli biało-czerwony szkic, a potem barwny rysunek, który później przenieśli na sufit.
Fot. Izabela Trela/GWP
